Είναι γνωστό ότι η Κύπρος υπήρξε από αρχαιοτάτους χρόνους μια από τις πλουσιότερες χώρες του κόσμου σε κοιτάσματα χαλκού, που υπήρξε άλλωστε και ο κυριότερος φυσικός πλούτος της. Η οικονομική όμως αυτή δραστηριότητα συνεχίστηκε και στα νεότερα χρόνια της ιστορίας του νησιού με τα μεταλλεία του χαλκού ή χαλκούχων σιδηροπυριτών να αποτελούν τόσο από οικονομικής όσο και από μεταλλευτικής απόψεως τη ραχοκοκαλιά της μεταλλευτικής βιομηχανίας του νησιού.
Τα κοιτάσματα χαλκούχων σιδηροπυριτών είναι άμεσα συνδεδεμένα με την οροσειρά του Τροόδους, που αποτελεί γεωλογικά ένα οφιόλιθο, δηλαδή αποτελείται από μια ομάδα πυριγενών πετρωμάτων. Οι λαβές του πυριγενούς συμπλέγματος του Τροόδους κυριαρχούν και στη διοικητική έκταση του Ξυλιάτου, με δυο μεταλλεία να αναπτύσσονται στην περιοχή με σκοπό την εκμετάλλευση των πετρωμάτων της.
Τα μεταλλεία του Αλεστού και του Μεμί της κοινότητας Ξυλιάτου λειτουργούσαν κατά την περίοδο 1956-1973 και εξήγαγαν μεταλλεύματα, όπως χαλκό, σίδηρο και κοιτάσματα χρυσού. Τα μεταλλεία έδιναν πνοή στην οικονομία της κοινότητας, καθώς εργοδοτούσαν ένα σημαντικό αριθμό κατοίκων τόσο του χωριού, όσο και των γύρω περιοχών.
Το μεταλλείο του Μεμί βρίσκεται βορειοδυτικά του χωριού, λίγο έξω από την κατοικημένη περιοχή του Ξυλιάτου. Η εκμετάλλευση των μεταλλευμάτων γινόταν επιφανειακά με τη μέθοδο της κλειστής εκσκαφής. Έπειτα το μετάλλευμα μεταφερόταν σε ειδικό εργοστάσιο στο Μιτσερό, όπου γινόταν η επεξεργασία του και από εκεί το τελικό προϊόν μεταφερόταν στο Καραβοστάσι για να γίνει η φόρτωση του σε πλοία και η εξαγωγή του σε διάφορες χώρες του εξωτερικού. Μετά το 1974 η φόρτωση του τελικού προϊόντος σε πλοία γινόταν από το Βασιλικό.
Εδώ , στο σημείο εξαγωγής του μεταλλεύματος, έχει δημιουργηθεί ένα είδος κρατήρα, όπου με πρωτοβουλία των κοινοτικών αρχών έχει γεμίσει με όμβρια ύδατα, δημιουργώντας έτσι μια ιδιόμορφη λίμνη, τα χρώματα της οποίας αλλάζουν ανάλογα της εποχής, εξαιτίας της ύπαρξης κράματος χαλκού στον πυθμένα της. Έτσι το χρώμα μεταβάλλεται από σκούρο πράσινο το χειμώνα σε βαθύ μπλε την άνοιξη για να γίνει τιρκουάζ κατά την περίοδο του καλοκαιριού και έπειτα ανοιχτόχρωμο πράσινο το φθινόπωρο. Η λίμνη έχει πλέον καταστεί σε ένα υγιή βιότοπο που συγκεντρώνει μια ποικιλία παπιών.
