Το κάστρο της Καντάρας είναι το τρίτο από τα σημαντικά κάστρα της οροσειράς του Πενταδαχτύλου. Κτισμένο στην κορυφή βράχου βρίσκεται σε μια από τις ανατολικότερες κορυφές του Πενταδαχτύλου προσφέροντας μαγευτική θέα προς όλες τις κατευθύνσεις: προς τις βόρειες ακτές του νησιού, προς την Καρπασία και το υπόλοιπο μέρος του Πενταδαχτύλου, προς τον κόλπο της Αμμοχώστου και την πεδιάδα της Μεσαορίας. Από τη θέση του κάστρου πιστεύεται πως δόθηκε και η ονομασία του, από την αραβική λέξη Kandar που σημαίνει απόκρημνος βράχος.

Όπως και τα δυο άλλα κάστρα του Πενταδαχτύλου, του Αγίου Ιλαρίωνα και του Βουφαβέντο, έτσι και αυτό κτίστηκε κατά τον 11ο με 12ο αιώνα, από τους Βυζαντινούς , με σκοπό την προστασία του νησιού από τις επιδρομές. Παρόλα αυτά η πρώτη αναφορά για το κάστρο της Καντάρας γίνεται με την κατάληψη του το 1191 από το Ριχάρδο το Λεοντόκαρδο, βασιλιά της Αγγλίας. Μάλιστα στο συγκεκριμένο κάστρο είχε καταφύγει ο ηγεμόνας του νησιού Ισαάκιος Κομνηνός, μετά την ήττα του από το Λεοντόκαρδο, για να παραδοθεί λίγο αργότερα. Το κάστρο διαδραμάτισε πρωτεύοντα ρόλο σε πολλές συγκρούσεις, όπως στη διαμάχη μεταξύ του Γερμανού αυτοκράτορα Φρειδερίκου Β’ και των υποστηρικτών του τότε βασιλιά της Κύπρου Ερρίκου Α’, αλλά και μετέπειτα κατά την εισβολή των Γενουατών στην Κύπρο (14ος αιώνας) που ενώ η Αμμόχωστος και η Λευκωσία είχαν καταληφθεί από τους εισβολείς, το Κάστρο της Καντάρας παρέμεινε απόρθητο στα χέρια του ηγεμόνα του νησιού Πέτρου Α’. Όσο οι Γενουάτες είχαν την Αμμόχωστο, το κάστρο της Καντάρας αποτελούσε πολύτιμο παρατηρητήριο και ισχυρό οχυρό. Το συγκεκριμένο κάστρο ,μαζί με τα δυο άλλα του Πενταδαχτύλου, καταστράφηκε από τους Βενετούς στις αρχές του 16ου αιώνα , καθώς δεν είχαν τις επαρκείς δυνάμεις για να το επανδρώσουν, ενώ παράλληλα φοβόντουσαν τυχόν κατάληψη του και χρησιμοποίηση του από τους εχθρούς.

Το κάστρο είναι κτισμένο σε διαφορετικά επίπεδα και αποτελείται από τρεις ενότητες: το μικρό προπύργιο στην ανατολική πλευρά που περιβάλλει και προστατεύει την κύρια είσοδο, το σύμπλεγμα των οικοδομημάτων κατά μήκος του ανατολικού και νοτιανατολικού τμήματος του τείχους και τέλος ένα σύμπλεγμα οικοδομημάτων στα δυτικά, όπου βρίσκεται και ο πύργος της κορυφής. Ο πύργος της κορυφής που βρίσκεται περίπου στα 2000 πόδια διατηρεί σχεδόν άθικτο το νότιο του τοίχο και ένα εντυπωσιακό παράθυρο, από το οποίο μπορεί κάποιος να αγναντέψει την πανοραμική θέα που απλώνεται μπροστά του. Περισσότερα από τα κτίσματα που διασώθηκαν είναι της φράγκικης περιόδου, αν και υπάρχουν και κατάλοιπα της βυζαντινής περιόδου.

Το κάστρο της Καντάρας, όπως ασφαλώς και τα δυο άλλα κάστρα του Πενταδαχτύλου, προκαλούν το θαυμασμό των επισκεπτών, καθώς μοιάζουν να ξεφυτρώνουν πάνω στις απότομες βουνοκορφές της οροσειράς. Το δέος όμως αυτό γίνεται ακόμη πιο έντονο από την πλούσια ιστορία και τους μύθους που κουβαλά το κάθε ένα από αυτά, αποτελώντας έτσι αναπόσπαστο μέρος του μακραίωνου πολιτισμού μας.
