Σε μια όμορφη τοποθεσία, δυτικά του δάσους της Πάφου και κοντά στο χωριό Παναγιά βρίσκεται το μοναστήρι της Παναγίας της Χρυσορρογιάτισσας. Ιδρύθηκε το 1152 μ.Χ. από το μοναχό Ιγνάτιο, ο οποίος βρήκε την εικόνα της Παναγίας στην περιοχή Μουλιά της Πάφου. Η εικόνα, σύμφωνα με την παράδοση, είχε ριχτεί στη θάλασσα της Κιλικίας, από μια γυναίκα κατά την περίοδο της εικονομαχίας για να τη γλιτώσει από την καταστροφή. Τελικά η εικόνα μεταφέρθηκε με τα κύματα στην ακτή της Πάφου.
Για το προσωνύμιο «Χρυσορρογιάτισσα» υπάρχουν διάφορες εκδοχές με επικρατέστερη αυτήν που αναφέρει πως η ονομασία προήλθε από το βουνό Ρογιά, σημείο στο οποίο μετέφερε ο Ιγνάτιος την εικόνα της Παναγίας, έπειτα από τον εντοπισμό της με θαυμαστό τρόπο.
Η εικόνα της Παναγίας, η οποία θεωρείται θαυματουργή, πιστεύεται πως έχει αγιογραφηθεί από τον Ευαγγελιστή Λουκά και αποτελεί μια από τις εβδομήντα εικόνες που αγιογράφησε ο ευαγγελιστής. Επίσης ξεχωρίζει η χαλκογραφία της Παναγίας Χρυσορρογιάτισσας, έργο του Ιωάννη Κορνάρου, με δέκα μικρογραφίες στο πλαίσιο που διηγούνται την ίδρυση του μοναστηριού, καθώς και θαύματα της Παναγίας. Γενικότερα το Μοναστήρι διαθέτει σημαντική συλλογή παλαιών εικόνων του 18ου και του 19ου αιώνα, όπως και άλλα αξιόλογα εκκλησιαστικά κειμήλια, όπως το χρυσοκέντητο επιτάφιο του 18ου αιώνα.
Τα κτίσματα του μοναστηριού χρονολογούνται από το 1770, με την εκκλησία να βρίσκεται στο κέντρο του μοναστηριού. Τμήματα της Μονής καταστράφηκαν το 1967 από πυρκαγιά για να ξανακτιστούν σύμφωνα με το παλαιό πρότυπο.
Στο μοναστήρι λειτουργεί από το 1987 εργαστήριο συντήρησης και προστασίας εικόνων, ενώ δημιουργήθηκε και βυζαντινό μουσείο, στο οποίο εκτίθενται διάφορα αξιόλογα εκκλησιαστικά κειμήλια. Τέλος πρέπει να αναφερθεί πως η Μονή παράγει δικό της κρασί άριστης ποιότητας, που έχει μάλιστα βραβευτεί με διεθνή βραβεία.
Το μοναστήρι εορτάζει στις 15 Αυγούστου, όπου πραγματοποιείται εντυπωσιακή θρησκευτική τελετή και δέχεται επισκέπτες από ολόκληρη την Κύπρο.
Αξίζει μια επίσκεψη στο μοναστήρι, λόγω της ιστορικότητας της Μονής, αλλά και της εξαίρετης τοποθεσία της, ο συνδυασμός των οποίων δημιουργεί αισθήματα κατάνυξης και ηρεμίας.
