Στο κέντρο της Λευκωσίας, παρά τον κυκλικό κόμβο του Προεδρικού Μεγάρου έχει κατασκευαστεί ένα μεγαλοπρεπές μνημείο του ήρωα του Αγώνα, Κυριάκου Μάτση. Στον ίδιο χώρο έχει κατασκευαστεί και μουσείο αφιερωμένο στον ήρωα, καθώς και σύγχρονη αίθουσα εκδηλώσεων. Τα εγκαίνια του μεγαλόπρεπου αυτού μνημείου έγιναν τον Ιούνιο του 2002 από τον τέως Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Γλαύκο Κληρίδη. Αρχιτέκτονας του έργου αποτέλεσε το αρχιτεκτονικό γραφείο Μουστάκα.
Το μνημείο περιλαμβάνει τον Ανδριάντα του αγωνιστή Κυριάκου Μάτση και την «Έκρηξη», η οποία ξεκινά από την Κρύπτη (κάτω), τρυπά την οροφή και εκρήγνυται φτάνοντας υπέργεια δίπλα στον ήρωα. Η σύνθεση του μνημείου πλαισιώνεται από δύο τριγωνικά σημεία, που σχηματίζει μια πυραμίδα. Ο υπόγειος χώρος περιλαμβάνει το Κρησφύγετο όπου έχει την έδρα της η Έκρηξη, η οποία εκτινάσσεται προς τα πάνω, καθώς και επιχρυσωμένα θραύσματα. Το κρησφύγετο επικοινωνεί με την Αίθουσα Πολιτιστικών Εκδηλώσεων. Το μνημείο το βράδυ με τον ειδικό φωτισμό είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακό.
Ο Κυριάκος Μάτσης γεννήθηκε στο Παλαιχώρι στις 23 Ιανουαρίου του 1926 και ήταν ένα από τα τρία παιδιά του Χριστοφή και της Κυριακού Μάτση. Σπούδασε γεωπονία στη Θεσσαλονίκη και όταν επέστρεψε στην Κύπρο εργαζόταν ως γεωπόνος στην Αμμόχωστο. Εντάχθηκε από πολύ νωρίς στην οργάνωση της ΕΟΚΑ και διετέλεσε αρχικά τομεάρχης στην επαρχία Αμμοχώστου, ενώ αργότερα μέχρι και το θάνατό του υπήρξε τομεάρχης στην Κερύνεια. Συνελήφθη το 1956 όπου υπέστη άγρια βασανιστήρια. Ο ίδιος ο Άγγλος κυβερνήτης Χάρντιγκ , τον είχε επισκεφτεί στη φυλακή και του πρόσφερε ένα υπέρογκο ποσό, εάν του αποκάλυπτε που κρυβόταν ο Διγενής. Ο Μάτσης θα κατορθώσει να δραπετεύσει για να επικηρυχτεί με το ποσό των 5.000 λιρών. Στις 19 Νοεμβρίουτου 1958, έπειτα από προδοσία, περικυκλώθηκε το κρησφύγετο του στο Κάτω Δίκωμο και ανατινάχθηκε από τις αγγλικές δυνάμεις , όπου και βρήκε το θάνατο. Τάφηκε στα Φυλακισμένα Μνήματα, μακριά από την οικογένειά του.
