Παναγία η Γαλόκτιστη: το εκκλησάκι που χτίστηκε με γάλα και πολλή πίστη και αγάπη στο Θεό.

Ανάμεσα στα χωριά Πάνω και Κάτω Πύργος Τηλλυρίας στην επαρχία Λευκωσίας βρίσκεται ένα πανέμορφο, μικρό ξωκλήσι αφιερωμένο στην Παναγία. Η πόρτα του είναι πάντα ξεκλείδωτη ώστε να μπορεί κάθε πιστός να μπει μέσα και να ανάψει ένα κερί ή να προσκυνήσει τις τοιχογραφίες που χρονολογούνται στον 12ο και 14ο αι.

Το εκκλησάκι αυτό το συνοδεύουν πολλά, μικρά θαύματα. Όπως λένε οι ντόπιοι, πριν πολλά χρόνια υπήρχε εδώ ένα μικρό χωριό, το «Χωρκούι», όπου κατοικούσαν βοσκοί. Κάποτε έπεσε μεγάλη αρρώστια στα πρόβατα τους κι οι βοσκοί παρακάλεσαν την Παναγία να τους βοηθήσει. Πράγματι, η Μεγαλόχαρη έκανε το θαύμα της και τα ζωντανά γιατρεύτηκαν. Οι βοσκοί τότε θέλησαν να χτίσουν ένα μικρό εκκλησάκι προς τιμήν της Παναγίας για να την ευχαριστήσουν. Όμως, όταν προσπάθησαν να δέσουν τις πέτρες με νερό και χώμα αυτές δεν κολλούσαν κι έπεφταν. Αυτό συνεχίστηκε, μέχρι που οι άνθρωποι σκέφτηκαν να χρησιμοποιήσουν γάλα αντί για νερό. Έτσι, κατάφεραν να δέσουν τις πέτρες και να χτίσουν το εκκλησάκι, που πήρε το όνομα Παναγία η Γαλόκτιστη.

Η θαυματουργή δύναμη της εκκλησίας έγινε γρήγορα γνωστή σε όλη την περιοχή. Κάποτε μια οικογένεια από τον Ποταμό του Κάμπου ήρθε για προσκύνημα στο εκκλησάκι. Η γυναίκα δεν είχε γάλα να θηλάσει το παιδί της και προσευχήθηκε στην Παναγία να την βοηθήσει. Η προσευχή της εισακούστηκε και από το στήθος της άρχισε αμέσως να τρέχει γάλα. Οι χριστιανοί συνήθιζαν τότε, όταν ήθελαν να παρακαλέσουν για κάτι το Θεό, να κάνουν όλη νύχτα παρακλήσεις με την εικόνα της Παναγίας. Μια φορά όμως αποκοιμήθηκαν. Όταν ξύπνησαν είδαν πως έλειπε η εικόνα της Παναγίας κι άρχισαν να κλαίνε γιατί πίστευαν πως την έκλεψαν οι Τούρκοι. Όταν όμως επέστρεψαν στο ξωκλήσι, βρήκαν την εικόνα εκεί, γεμάτη νερό με αγιολούλουδα και αναμμένα κεριά.

Η εικόνα της Παναγίας πλέον φυλάσσεται στο ναό των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, στο κέντρο του Κάτω Πύργου.
