Μια από αυτές τις παραστάσεις αναφέρεται στο μύθο του Διόνυσου και του Ικάριου. Σύμφωνα λοιπόν με το μύθο, ο Ικάριος φιλοξένησε στο σπίτι του το Διόνυσο, όταν ο θεός επισκέφτηκε την Αθήνα. Ο Διόνυσος είχε μείνει πάρα πολύ ευχαριστημένος από τη φιλοξενία του Ικάριου και για να του την ανταποδώσει του δίδαξε και του έμαθε όλα τα μυστικά σχετικά με την καλλιέργεια του αμπελιού και την παρασκευή του κρασιού, εισάγοντας έτσι για πρώτη φορά την αμπελουργία στους ανθρώπους. Ο Διόνυσος όμως συμβούλευσε τον Ικάριο να διαχειριστεί με σύνεση το κρασί ειδάλλως θα τον έβρισκαν μεγάλες συμφορές. Ο Ικάριος αψηφώντας τις συμβουλές του θεού και παρασυρμένος από τη γεύση του κρασιού θέλησε να διαδώσει και στους υπόλοιπους το νέο αυτό αγαθό. Γέμισε λοιπόν τους ασκούς με κρασί και ανεβαίνοντας επάνω στο άρμα του βάλθηκε να κερνά τους περαστικούς με το νέο του απόκτημα. Ανάμεσα στους πρώτους που πρόσφερε από το πολύτιμο ποτό, που είχε παρασκευάσει ο ίδιος, ήταν η νύμφη Ακμή και δυο βοσκοί που συνάντησε στο δρόμο του. Καθώς οι βοσκοί για πρώτη φορά έπιναν στη ζωή τους κρασί ζαλίστηκαν και νόμισαν πως η ζάλη τους οφειλόταν στο ότι ο Ικάριος τους δηλητηρίασε. Επηρεασμένοι λοιπόν και από τη μέθη οι δυο βοσκοί σκότωσαν τον Ικάριο και τον έριξαν σε ένα πηγάδι. Ο πρώτος άνθρωπος λοιπόν που παρασκεύασε κρασί είχε μια πολύ άσχημη κατάληξη.
Διόνυσος και Ικάριος - Αττικός αμφορέας (540-520 π.Χ.)
Η αναπαράσταση του συγκεκριμένου μύθου αποτελεί και τη μεγαλύτερη από τις τέσσερις αναπαραστάσεις που συναντώνται στο ψηφιδωτό δάπεδο της δυτικής στοάς του αίθριου της «Οικίας του Διόνυσου». Στη σκηνή του ψηφιδωτού παρουσιάζεται στα αριστερά ο θεός Διόνυσος με τη νύμφη Ακμή στεφανωμένοι με φύλλα αμπελιού. Ο Διόνυσος κρατά στα χέρια του σταφύλια, τα οποία προσφέρει στην Ακμή, η οποία παρουσιάζεται να απολαμβάνει το κρασί της. Στο κέντρο βρίσκεται ο Ικάριος και πίσω του τα βόδια με την άμαξα φορτωμένη με ασκιά γεμάτα με κρασί. Στα δεξιά βρίσκονται οι βοσκοί σε κατάσταση μέθης. Πάνω από τα κεφάλια τους βρίσκεται μια επιγραφή που αναγράφει ΟΙ ΠΡΩΤΟΙ ΟΙΝΟΝ ΠΙΟΝΤΕΣ δηλαδή οι πρώτοι που ήπιαν κρασί. Επιγραφές υπάρχουν και πάνω από τον Ικάριο, το θεό Διόνυσο και την Ακμή, όπου αναγράφονται τα ονόματα τους.
Ενδεχομένως ο μύθος που αναπαριστάται στο συγκεκριμένο ψηφιδωτό να έχει και κάποιο συμβολικό χαρακτήρα. Ο Ικάριος αποτελεί ουσιαστικά τον πάροχο του κρασιού. Από την μια πλευρά βρίσκεται η Ακμή, η οποία παρουσιάζεται να γεύεται με σύνεση και με μέτρο το κρασί της, αποκτώντας έτσι καλή διάθεση διατηρώντας όμως συγχρόνως την πνευματική της διαύγεια. Στον αντίποδα παρουσιάζονται οι βοσκοί, οι οποίοι καταναλώνουν μεγάλη ποσότητα κρασιού , κάτι που τους οδηγεί στο να χάσουν τα λογικά τους και να προβούν σε επικίνδυνες συμπεριφορές. Μάλιστα ο Ικάριος με τη χειρονομία του παρουσιάζεται να υποδεικνύει ποιος είναι ο σωστός τρόπος κατανάλωσης του κρασιού.
