«Ο Διγενής ψυχομαχεί κι η γη τόνε τρομάζει» Ποιος δεν ξέρει αυτόν εδώ τον στίχο; Για τον πιο αντρειωμένο από όλους τους άντρες, που κανείς δεν κατάφερε να τον νικήσει εκτός από τον ίδιο το θάνατο.
Ο Βασίλειος Διγενής ήταν Ακρίτας, φύλακας στα σύνορα του Βυζαντίου. Ήταν όμως τόσο δυνατός που ο θρύλος του ταξίδεψε σε όλη την Ελλάδα, μέσα από τους αιώνες και τραγουδιέται μέχρι και σήμερα. Στην Κύπρο, που είναι ένα κομμάτι του ελληνισμού, υπάρχουν πάρα πολλές ιστορίες με τα κατορθώματα του Διγενή Ακρίτα όπως, η πέτρα του Ρωμιού, το κυνηγητό του Σαρακηνού στον Πενταδάκτηλο, οι έρωτες του με την Ρήγαινα κ.λ.π
Από μικρός φαινόταν ότι ήταν ξεχωριστός. Ενός έτους κρατούσε στο χέρι του σπαθί και δυο χρονών κοντάρι. Από τριών χρονών έμοιαζε ίδιος παλικάρι. Σπίτι δεν μπορούσε να τον σκεπάσει ούτε σπηλιά να τον χωρέσει. Τα ίδια τα βουνά δεν τον σταματούσαν. Ο Διγενής πάλεψε με άγρια θηρία, προστάτεψε τον λαό από το άδικο, πολέμησε με τους Σαρακηνούς. Ήταν ο φόβος για κάθε εχθρό και η παρηγοριά για κάθε αδύναμο κι αδικημένο. Ποτέ κανένας δεν κατάφερε να τον νικήσει.
Όμως ο Χάρος ζήλεψε βλέποντας όλη αυτήν την ανδρεία και θέλησε να τον πάρει. Αλλά ο Διγενής προκάλεσε το Χάρο σε μονομαχία. «Μόνο αν με νικήσεις θα σε αφήσω να πάρεις την ψυχή μου!». Και πάλεψαν, στα μαρμαρένια αλώνια. Τρεις μέρες κράτησε η μάχη. Όπου χτυπούσε ο Διγενής το αίμα έτρεχε σαν αυλάκι κι όπου χτυπούσε ο χάροντας το αίμα έτρεχε σαν ποτάμι. Εννέα φορές ο Διγενής έριξε κάτω τον χάροντα. Κι έβλεπε εκείνος ότι δεν μπορούσε να τον νικήσει. Και θέλησε να τον ξεγελάσει. Του ζήτησε λοιπόν να σταματήσουν για λίγο τη μάχη, να ξεκουραστούν. Ο Διγενής το δέχτηκε. Ο Χάροντας όμως μεταμορφώθηκε σε αετό κι ανέβηκε ψηλά στο Θεό και του ζήτησε βοήθεια. Και ο Θεός συμφώνησε κι έστειλε αρρώστια στον Διγενή. Κι έτσι ο Διγενής νικήθηκε κι ο Χάροντας πήρε την ψυχή του.
Ο Διγενής είναι ένας γνήσιος λαϊκός ήρωας του ελληνισμού που μάχεται ολομόναχος ενάντια στο άδικο, στο σκοτάδι, στο κακό. Μάχεται περήφανα, σχεδόν ασυλλόγιστα, ακόμα και ενάντια στο θάνατο. Και τελικά υπακούει στο θέλημα του Θεού.
