Ο Κινύρας κατέχει καίρια θέση στις παραδόσεις της Κύπρου και ειδικότερα της Πάφου, καθώς θεωρείται ο πρώτος βασιλιάς της Κύπρου και ο πρώτος ιερέας της Αφροδίτης στο νησί, αποτελώντας ο γενάρχης των ιερέων της, των Κινυράδων. Πρώτη αναφορά στο όνομά του γίνεται από τον Όμηρο, στο έργο του Ιλιάδα, όπου αναφέρεται στην προσφορά ενός περίφημου και θαυμαστής τέχνης θώρακα προς τον Αγαμέμνονα με σκοπό να κερδίσει την εύνοιά του. Αυτός ο περίφημος θώρακας που έστειλε ο Κινύρας προς τον Αγαμέμνονα λίγο πριν την έναρξη του Τρωικού πολέμου υποδηλώνει τον πλούτο και το βασιλικό αξίωμα του δωρητή. Άλλωστε ο πλούτος του Κινύρα ήταν αμύθητος ώστε να καταλήξει να γίνει παροιμιώδης. Μάλιστα ο Κινύρας θεωρείτο πλουσιότερος και από τον Μίδα, ώστε όσοι ήθελαν να μιλήσουν για τον υπερβολικό πλούτο ή να ευχηθούν για πολλά πλούτη ανέφεραν το όνομα του. Ο πλούτος του Κινύρα συνδέεται με την ενασχόληση του με τη μεταλλουργία, καθώς ο Κύπριος βασιλιάς και ιερέας παρουσιάζεται να ήταν υπεύθυνος, όχι μόνο για την εξόρυξη και την εκμετάλλευση του χαλκού από τα μεταλλεία, αλλά και στη διακίνηση του στις τότε γνωστές περιοχές.
Η σχέση του Κινύρα με τον Τρωικό πόλεμο δεν προβάλλεται μόνο από τον Όμηρο αλλά και από μεταγενέστερες αναφορές δίνοντας όμως αντιφατικά και συγκεχυμένα στοιχεία. Μια από τις μαρτυρίες αναφέρεται στην εξαπάτηση των Αχαιών από τον Κινύρα, όταν ο δεύτερος, ενώ υποσχέθηκε να στείλει πενήντα πλοία, για να βοηθήσει τους Αχαιούς κατά την εκστρατεία τους στην Τροία, στο τέλος έστειλε μόνο ένα, ενώ τα υπόλοιπα τα κατασκεύασε από πηλό και τα έβαλε να αρμενίζουν στη θάλασσα, πιστεύοντας πως έτσι είχε πάλι τηρήσει τον όρκο του. Το γεγονός αυτό προκάλεσε την οργή του Αγαμέμνονα, ο οποίος προέβη σε βαριές κατάρες εναντίον του Κύπριου βασιλιά.
Ο Πίνδαρος αποδίδει στον Κινύρα την ίδρυση του ιερού της Αφροδίτης στην Πάφο αποκαλύπτοντας την ιδιαίτερη σχέση του Κύπριου βασιλιά με τη θεά, η οποία φέρεται και ως ερωμένη του. Παρόλη όμως την αγάπη που έτρεφε η Αφροδίτη προς τον Κινύρα, εντούτοις τον καθοδήγησε στο να έχει αιμομικτική σχέση με την κόρη του Σμύρνα ή Μύρρα. Σύμφωνα με τον μύθο η Σμύρνα ήταν μια πολύ όμορφη κοπέλα, η οποία τόλμησε να προκαλέσει τη θεά. Η Αφροδίτη εξοργισμένη με τη συμπεριφορά της νεαρής θέλησε να την εκδικηθεί οδηγώντας την σε αιμομικτική σχέση με τον πατέρα της, τον Κινύρα. Καρπός αυτής της αιμομικτικής σχέσης αποτέλεσε ο Άδωνης. Μια άλλη παράδοση αναφέρει πως ο Άδωνης υπήρξε ένα από τα παιδιά του Κινύρα από το γάμο του με τη Μεθάρμη, κόρη του Πυγμαλίωνα.
Ιερό Αφροδίτης στα Κούκλια
Ο Κινύρας συνδέεται και με το θεό Απόλλωνα εξαιτίας της αγάπης τους προς τη μουσική και ειδικότερα προς το παίξιμο της λύρας. Οι δυο τους παρουσιάζονται να ανταγωνίζονται ως προς τις μουσικές τους ικανότητες με το θεό Απόλλωνα πάντοτε να επικρατεί. Ένας μύθος μάλιστα αναφέρεται στον Κύπριο βασιλιά, ο οποίος κατά τρόπο υπεροπτικό, αναμείχθηκε σε μουσικό αγώνα με το θεό Απόλλωνα πιστεύοντας πως θα τον κερδίσει. Ο Απόλλωνας όμως κέρδισε με ιδιαίτερη ευκολία και θέλοντας να εκδικηθεί το θνητό βασιλιά για την υπεροψία του τον θανάτωσε. Το όνομα μάλιστα του Κινύρα προήλθε από την αγάπη του για τη μουσική , καθώς σύμφωνα με κάποιους σχολιαστές προέρχεται από τη λέξη «κινύρα» που σημαίνει κιθάρα.
Ο Κινύρας αποτέλεσε μια μορφή η οποία δεν παρέμεινε σταθερή στη διάρκεια των αιώνων, αλλά αντιθέτως συνεχώς μεταβαλλόταν και άλλαζε, δημιουργώντας έτσι μια αντιφατική εικόνα για το άτομό του. Από κάποιους παρουσιάζεται ως ένα ιδιαίτερα ευτυχισμένο και ευνοούμενο από τους θεούς βασιλιά και ιερέα που πέθανε σε βαθειά γηρατειά, σε ηλικία 160 χρόνων, ενώ από άλλες πηγές αναφέρεται ως ένα τραγικό πρόσωπο, δυστυχισμένο, που βρήκε τραγικό τέλος. Το σίγουρο πάντως είναι πως ο Κινύρας αποτέλεσε μια από τις σημαντικότερες φυσιογνωμίες του αρχαίου κόσμου και για το λόγο αυτό άλλωστε αποτέλεσε αντικείμενο μελέτης και έρευνας από τόσους ιστορικούς μέχρι και σήμερα.
