Τοπιογράφος και ο πρώτος δάσκαλος της κυπριακής υδατογραφίας, ο Ιωάννης Κισσονέργης, αποτελεί τρανό παράδειγμα των ανθρώπων με έμφυτο καλλιτεχνικό ταλέντο.

Ιωάννης Κισσονέργης

H ακτή της Καρπασίας

Γεννημένος το 1889 στη Λευκωσία ανατράφηκε σε ένα ιδιαίτερα καλλιεργημένο περιβάλλον. Αποφοίτησε το 1907 από το Παγκύπριο Γυμνάσιο και μετέπειτα αποφασίζει να ακολουθήσει ιατρικές σπουδές στην Αθήνα. Στη διάρκεια των σπουδών του λαμβάνει μέρος στους Βαλκανικούς πολέμους ως εθελοντής ιατρός. Η καλλιτεχνική του όμως φλέβα τον οδηγεί τελικά στο να παρατήσει την ιατρική, στο τρίτο έτος των σπουδών του και να ασχοληθεί με τη ζωγραφική. Φοιτά για ενάμισι χρόνο στη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας και επηρεάζεται καλλιτεχνικά από το κλίμα που επικρατούσε την περίοδο εκείνη στην ελληνική πρωτεύουσα. Παράλληλα άρχισε να συνεργάζεται με αθηναϊκές εφημερίδες ως σκιτσογράφος.

Με την επιστροφή του στην Κύπρο το 1916 εργάζεται ως καθηγητής τέχνης στο Παγκύπριο Γυμνάσιο Λευκωσίας και στην Αγγλική Σχολή Λευκωσίας. Μεταξύ των τότε μαθητών του ήταν και ο Αδαμάντιος Διαμαντής. Η προσφορά του στον τομέα της διδασκαλίας υπήρξε ουσιαστική, καθώς ήταν αυτός που εισήγαγε τη διδασκαλία του ελεύθερου σχεδίου και καθιέρωσε τη ζωγραφική από το φυσικό τοπίο.

Ιωάννης Κισσονέργης

Προσωπογραφία του ίδιου του Κισσονέργη

Τα θέματα που ενέπνευσαν τον Κισσονέργη, από την αρχή των σπουδών του μέχρι και το θάνατό του, ήταν σκηνές από την καθημερινή ζωή και τοπία. Περιγραφικός, με προσήλωση στην λεπτομέρεια και με έντονη ποιητική διάθεση ζωγραφίζει σκηνές από αστικά και αγροτικά τοπία του νησιού, προσωπογραφίες, μνημεία, αρχαιότητες κ.α. Όπως αναφέρει ο Αδαμάντιος Διαμαντής για τον δάσκαλό του, το έργο του Κισσονέργη χαρακτηρίζει «η καθαρότης, η σαφήνεια, η προοπτική το ανάλαφρο χρώμα, η πίστη και ο σεβασμός του προς το θέμα (…)Όλα αυτά έδωσαν, συν τοις άλλοις, έναν τοπογραφικό χαρακτήρα στα έργα του…Οι υδατογραφίες του Κισσονέργη είναι πολύτιμες, εκτός από τις καθαρώς καλλιτεχνικές τους αρετές και ως ντοκουμέντα. Τα σοκάκια, οι τύποι, οι αρχαιολογικοί χώροι, εκφράζονται χωρίς φυγή ή αλλοίωση, χωρίς αμέλεια ή ασάφεια (…).

Ιωάννης Κισσονέργης

Δρόμος στο χωριό

Για την απόδοση των έργων του χρησιμοποίησε λάδι, μολύβι , μελάνι περισσότερο όμως την ακουαρέλα. Μάλιστα ήταν ο πρώτος που εισήγαγε την ακουαρέλα (υδατογραφία) στην Κύπρο. Οι υδατογραφίες του αποτελούν και τα σπουδαιότερα έργα του. Οι συνθέσεις του είναι με απαλά  χρώματα και με ήρεμες περιγραφικές πινελιές.

Ο Ιωάννης Κισσονέργης πέθανε το 1963 στο Τζοχάννεσμπουργκ, της Νοτίου Αφρικής, όπου είχε μετακομίσει με την οικογένεια του. Θεωρείται ο θεμελιωτής της σύγχρονης ζωγραφικής στην Κύπρο και αυτός που άνοιξε το δρόμο για τη νεότερη γενιά των Κυπρίων καλλιτεχνών.

Ιωάννης Κισσονέργης

Η κλήση των Αποστόλων

Ιωάννης Κισσονέργης

Το λιμάνι της Κερύνειας