Απόκρεω σημαίνει η περίοδος αποχής από το κρέας (από + κρέως<κρέας). Αντίστοιχα και η λέξη Καρναβάλι προέρχεται από τις λατινικές λέξεις Carne (κρέας) και Vale (αποχαιρετώ). Οι Απόκριες αποτελούν ουσιαστικά την εισαγωγή στην περίοδο της νηστείας, όπου οι άνθρωποι προετοιμάζονται σωματικά και ψυχικά για να υποδεχτούν την μεγαλύτερη εορτή της Ορθοδοξίας, το Πάσχα. Και ενώ οι Απόκριες είναι η περίοδος των τριών εβδομάδων πριν από τη Σαρακοστή, εντούτοις το καρναβάλι έχει μικρότερη διάρκεια. Στη Λεμεσό, όπου το Καρναβάλι έχει καθιερωθεί ως επίσημη εορτή της πόλης, οι εκδηλώσεις ξεκινούν από την Τσικνοπέμπτη, με την είσοδο του βασιλιά Καρνάβαλου στην πόλη και κορυφώνεται την τελευταία Κυριακή των Αποκριών με την μεγάλη παρέλαση.
Οι ρίζες του Καρναβαλιού είναι πολύ βαθιές και άρρηκτα συνδεδεμένες με την αρχαιότητα. Στις «Διονυσιακές εορτές» στην αρχαία Ελλάδα και στα «Σατουρνάλια» στην αρχαία Ρώμη , οι άνθρωποι μεταμφιέζονταν, τραγουδούσαν, χόρευαν, έπιναν κρασί και επικρατούσε ένα κλίμα ευθυμίας και ενθουσιασμού. Στις εκδηλώσεις αυτές της αρχαιότητας εορταζόταν η έναρξη της άνοιξης και της αναγέννησης της φύσης. Το καρναβάλι στη σημερινή του μορφή διαμορφώθηκε κατά τα Μεσαιωνικά χρόνια στην Ιταλία, ιδιαίτερα στη Βενετία, όπου άνδρες, γυναίκες και παιδιά μεταμφιέζονταν και έπαιρναν μέρος σε διάφορες εκδηλώσεις. Το είδος αυτό του καρναβαλιού επεκτάθηκε σταδιακά και σε άλλες χώρες του κόσμου και προσαρμόστηκε στις τοπικές κουλτούρες και παραδόσεις.
Στην Κύπρο το καρναβάλι έκανε την εμφάνιση του στην πόλη της Λεμεσού κατά τα τέλη του 19ου αιώνα (αρχές της Βρετανικής περιόδου) για να καθιερωθεί ως ετήσιος θεσμός στις αρχές του 20ου αιώνα. Η πολύχρονη πορεία του καρναβαλιού της Λεμεσού θα περάσει μέσα από περιόδους ακμής και ύφεσης ανάλογα με τις πολιτικοοικονομικές και κοινωνικές συνθήκες της εκάστοτε εποχής. Αρχικά είχε ένα πιο αυθόρμητο και απλό χαρακτήρα, όπου περιλάμβανε μπόλικο φαγοπότι, τραγούδια και χορούς, αλλά και αυτοσχέδιες μεταμφιέσεις. Κατά την περίοδο της Βρετανικής κυριαρχίας, στη διάρκεια της οποίας στο νησί ξεκινά ο εξευρωπαϊσμός και η αστικοποίηση των κυπριακών πόλεων, το κυπριακό καρναβάλι θα δεχτεί επιρροές από τη δυτική κουλτούρα. Τα ξενόφερτα στοιχεία αναμειγνύονται με τα ντόπια και έτσι ξεκινά μια νέα εποχή για το Καρναβάλι της Λεμεσού, όπου οι αυθόρμητες εκδηλώσεις δίνουν τη θέση τους σε τυποποιημένες εορταστικές εκδηλώσεις με έτοιμες αποκριάτικες στολές και άρματα. Σε διάφορους χώρους της Λεμεσού λαμβάνουν χώρα φαντασμαγορικοί χοροί μεταμφιέσεων. Σε μια εποχή όπου η κοινωνία χαρακτηριζόταν από έντονο συντηρητισμό και υστερούσε σε ψυχαγωγικές εκδηλώσεις, το καρναβάλι αποτελούσε μια καλή αφορμή για τους ανθρώπους να ξεφύγουν από την μονότονη ρουτίνα τους.
Καρναβάλι Λεμεσού- Αρχείο Δήμου Λεμεσού
Την ίδια περίοδο κάνουν την εμφάνιση τους και οι κανταδόροι. Με επιδράσεις από την Επτανησιακές και Αθηναϊκές Καντάδες δημιουργούνται διάφορες ομάδες γλεντζέδων τραγουδιστών που αν και τραγουδούν σε όλη τη διάρκεια του χρόνου την περίοδο των καρναβαλιών έχουν την τιμητική τους. Οι κανταδόροι κρατώντας κιθάρες, μαντολίνα και ακορντεόν και με ένα ιδιαίτερα εύθυμο χαρακτήρα υμνούν το Καρναβάλι, τις χαρές της ζωής, τη διασκέδαση. Σήμερα οι κανταδόροι προσδίδουν στο Καρναβάλι ένα ρομαντικό χαρακτήρα τραγουδώντας νοσταλγικά για κάποιες εποχές και συνήθειες που ξεθώριασαν στο πέρασμα του χρόνου.
Καρναβάλι Λεμεσού- Αρχείο Δήμου Λεμεσού
Κατά τη δεκαετία του ’30 το Καρναβάλι της Λεμεσού μέχρι και σήμερα διοργανώνεται από τον Δήμο της πόλης. Οι εορτασμοί ξεκινούν την Τσικνοπέμπτη με την είσοδο στην πόλη του Βασιλιά Καρνάβαλου πάνω σε στολισμένο άρμα. Ο ίδιος ηγείται και της μεγάλης παρέλασης της τελευταίας Κυριακής. Στην μεγάλη παρέλαση λαμβάνουν μέρος άτομα και ομάδες μεταμφιεσμένων που συνοδεύουν τα άρματα που κατασκευάζονται σε όλη τη διάρκεια του χρόνου στην πόλη. Οι καρναβαλιστές εμπνέονται από μια ποικιλία θεμάτων όπως πολιτικά γεγονότα, πρόσωπα της επικαιρότητας, τη μυθολογία, τους πολιτισμούς ξένων χωρών κ.α. Της μεγάλης παρέλασης προηγείται η παιδική παρέλαση, στην οποία παίρνουν μέρος ομάδες παιδιών, καθώς και άρματα. Και στις δυο παρελάσεις υπάρχει διαγωνισμός, όπου βραβεύονται οι καλύτερες μεταμφιέσεις και τα καλύτερα άρματα με τις καλύτερες θεματογραφίες.
Τα τελευταία χρόνια εορταστικές εκδηλώσεις του Καρναβαλιού λαμβάνουν χώρα και σε άλλες πόλεις του νησιού. Από τη γιορτή της ανεμελιάς, της διασκέδασης, του κεφιού και της εκτόνωσης οδηγούμαστε στην κατάνυξη της Μεγάλης Σαρακοστής και στη πνευματική και σωματική «κάθαρση» του κάθε χριστιανού.
