Αγκαλιασμένο από τα βουνά του Τροόδους, ο Πολύστυπος διατηρεί ανέπαφη την αρχιτεκτονική δομή και την ατμόσφαιρα ενός παραδοσιακού αυθεντικού ορεινού οικισμού της περιοχής της Πιτσιλιάς. Αποτελώντας ένα από τα ψηλότερα χωριά του νησιού παρουσιάζει ένα πλούσιο ανάγλυφο με επιβλητικές οροσειρές, στενές βαθιές χαράδρες και απότομες πλαγιές. Η ομορφιά του άγριου αυτού τοπίου συμπληρώνεται από τους μικρούς παραπόταμους του ποταμού Περιστερώνα που ρέουν στην περιοχή, τα αμπέλια, τις αμυγδαλιές, τις φουντουκιές, την άγρια βλάστηση και τα πολύχρωμα λουλούδια.
Ο Πολύστυπος κατά τη φραγκοκρατία αποτελούσε βασιλικό κτήμα, ενώ η ονομασία του είναι σύνθετη και υποδηλώνει την τοποθεσία με τις πολλές στύπες, δηλαδή φυτά αμπελιού. Πράγματι στο παρελθόν η περιοχή υπήρξε κατάφυτη από αμπέλια, τα οποία όμως εγκαταλείφθηκαν κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Μια άλλη εκδοχή, η οποία βασίζεται σε μεσαιωνικές πηγές, αναφέρει πως η ονομασία του χωριού προήλθε από ένα μοναστήρι που υπήρχε στην περιοχή, κατά τα βυζαντινά χρόνια και που έφερε την ονομασία Απόστολος Ανδρέας ο Πολύστυπος.
Κατάλοιπο του αρχαίου αυτού μοναστηριού αποτελεί ένα μικρό μονόκλιτο εκκλησάκι που βρίσκεται βόρεια του χωριού, στο δρόμο που οδηγεί προς το γειτονικό χωριό Λειβάδια. Το εκκλησάκι κτίστηκε κατά τον 19ο αιώνα στα ερείπια μιας παλαιότερης εκκλησίας που αποτελούσε το καθολικό της μονής του Αποστόλου Ανδρέα του Πολύστυπου. Μια δεύτερη εκκλησία αφιερωμένη στον Άγιο Νικόλαο βρίσκεται στο νοτιανατολικό άκρο του χωριού και αποτελεί την κύρια εκκλησία της κοινότητας. Σε αυτήν φυλάσσονται ένα παλαιό τέμπλο και εικόνες του 15ου αιώνα.
Εκκλησία Αγίου Νικολάου
Εντύπωση από το χωριό θα σας προκαλέσει η απίστευτη ησυχία και η ηρεμία που απέχει κατά πολύ από τον τρόπο ζωής μιας μεγάλης πόλης. Η περιπλάνηση στις ήσυχες γειτονιές με του παραδοσιακού χαρακτήρα σπίτια, άλλα αναπαλαιωμένα και άλλα αφημένα στη φθορά του χρόνου, αποτελεί πρόκληση για εξερεύνηση και ένα πισωγύρισμα στο χρόνο. Καθίστε στο μικρό καφενείο στο κέντρο του χωριού, που αποτελεί σημείο συνάντησης για τους λιγοστούς κατοίκους και συνομιλήστε με τους ντόπιους. Μια στάση αξίζει και το Κοινοτικό Πάρκο Πάνθεον, που βρίσκεται στην έξοδο του χωριού προς την Άλωνα και που αποτελεί πόλο έλξης πολλών επισκεπτών. Από εδώ μπορείτε να θαυμάσετε την πανέμορφη πανοραμική θέα του χωριού. Εδώ δεσπόζει και το καλλιμάρμαρο μνημείο των πεσόντων του απελευθερωτικού αγώνα 1955 – 59 Χρίστου Τσιάρτα και Ανδρέα Παναγιώτου.
Για τους λάτρεις της φύσης έχει δημιουργηθεί ένα μονοπάτι 1300 μέτρων που ξεκινά από την ανατολική άκρη του χωριού, μια περιοχή που είναι γνωστή ως «Κάτω Βρύση» . Το μονοπάτι δίνει την ευκαιρία στους περιπατητές απολαύσουν τη μοναδική ομορφιά του φουντουκόδασους και να μαγευτούν από τις μοναδικές εικόνες και μυρωδιές της περιοχής. Πεταλούδες και μικρά πουλιά κάνουν ακόμα ωραιότερη τη διαδρομή.
Ο Πολύστυπος στολισμένος με αρώματα και χρώματα, με την παλέτα της φύσης να ανακατεύει τα χρώματα ανάλογα με την εποχή, αποτελεί ένα ιδανικό προορισμό για ηρεμία και χαλάρωση. Το χωριό διαθέτει αγροτουριστικές μονάδες για διαμονή, καφεστιατόριο και παραδοσιακούς καφενέδες. Η παραμονή σας εδώ θα σας χαλαρώσει, θα σας ξεκουράσει και θα σας ανανεώσει. Απλά αφήστε τις σκοτούρες και το άγχος της καθημερινότητας και αφεθείτε στη γραφική γοητεία του μικρού αυτού χωριού.
Τέλος αξίζει να αναφερθεί πως η κοινότητα παρουσιάζει πλούσια πολιτιστική δραστηριότητα με κορυφαίες στιγμές το Φεστιβάλ Φουντουκιού κατά το μήνα Αύγουστο και την πολιτιστική εκδήλωση «Μαδαρή Μάνα Γη» (ένα σύγχρονο πανηγύρι του τρύγου) στα τέλη Οκτωβρίου.
