Kakopetria

Η Κακοπετριά βρίσκεται στα νοτιοδυτικά της πρωτεύουσας και είναι κτισμένη στους πρόποδες της βόρειας πλευράς του Τροόδους. Είναι χωριό της επαρχίας Λευκωσίας και απέχει εξίσου 55 περίπου χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα και τη Λεμεσό. Βρίσκεται σε υψόμετρο 667 μέτρων και θεωρείται το ψηλότερο χωριό της κοιλάδας της Σολέας. Η επικρατέστερη εκδοχή για την ονομασία του χωριού συνδέεται με τη βραχώδη αλλά και δύσκολη στην ανάβασή της τοποθεσία.

Η κοινότητα έχει περίπου 1300 μόνιμους κατοίκους οι οποίοι απολαμβάνουν το πράσινο των κοιλάδων σε συνδυασμό με τα γάργαρα νερά των ποταμών. Οι όχθες των ποταμών Καρκώτη και Γαρίλλη ενώνονται μέσα στο χωριό και σχηματίζουν τον ποταμό Κλάριο, που διασχίζει την κοιλάδα της Σολέας και στη συνέχεια χύνεται στο κόλπο της Μόρφου, στην Πεντάγια. Ο οικισμός της Κακοπετριάς είναι κτισμένος κατά μήκος της κοιλάδας των ποταμών αυτών. Στα ανατολικά της κοιλάδας είναι η νέα Κακοπετριά με τα σύγχρονα κτίσματα ενώ στα δυτικά είναι κτισμένη η παλιά Κακοπετριά, με τα στενά δρομάκια και τα χαρακτηριστικά σπίτια με τα ξύλινα μπαλκόνια.

Ο οικισμός της Κακοπετριάς υπήρχε από την εποχή της φραγκοκρατίας αφού ευρήματα παλαιών χαρτών τον καταγράφουν με τις ονομασίες Cacopetria ή Chachopetria . Το χωριό πιστεύεται ότι κατοικήθηκε γύρω στον 6ον –7ον αιώνα αφού με την αποκάλυψη των ανασκαφών του 1938, που έχουν γίνει στην παλιά Κακοπετριά, ήρθαν στο φως σημαντικότατα ευρήματα που αποκαλύπτουν την κατοίκηση του. Μεταξύ αυτών, συμπεριλαμβάνονται σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα όπως ο αποθέτης αρχαίου ιερού προς τιμή της θεάς Αθηνάς, τερακότες που παριστάνουν την ίδια θεά, καθώς και ασβεστολιθικά μικρά αγάλματα. Τα ευρήματα χρονολογούνται, πιθανότατα, στην Κυπροαρχαϊκή και Κυπροκλασσική περίοδο και οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να τα επισκεφτούν στο Αρχαιολογικό Μουσείο Λευκωσίας.

Η Κακοπετριά υπήρξε έμπνευση για την συγγραφή τοπικών παραδοσιακών ασμάτων και ποιημάτων με γνωστότερο το περίφημο ποίημα του Κώστα Μόντη «Μια Λεύκα στην Κακοπετριά» όπου ο ποιητής εστιάζει στην ομορφιά της περιοχής σε αντίθεση με την Τουρκική εισβολή .

Αυτή η λεύκα στη ρεματιά
που έχει «όχι» και λέει «ναι»
και λυγίζει και δε λυγίζει
και γυρνά εδώθε και μας κλείνει το μάτι για τον άνεμο,
και γυρνά στον άνεμο και του κλείνει το μάτι για μας
και κυματίζει τρία πράσινα κρόσσια στη θάλασσα,
και κυματίζει τρία πράσινα κρόσσια στις βουνοκορφές
κ' ερωτεύεται
και γαργαλιέται
και σπαρταρά απ' τα γέλια
που λες θα της πέσουν τα φύλλα,
κι αναταράζεται να φύγουν τα γαρδέλια
και γέρνει πίσω και κάνει χωνάκι
«ελάτε τώρα, ελάτε τώρα!»

Σημαντικά αξιοθέατα που μπορεί κανείς να επισκεφτεί στο χωριό είναι η «Πέτρα του Αντρογύνου» στην είσοδο της Παλιάς Κακοπετριάς που συνδέεται με μια σειρά από παραδόσεις αναφερόμενες στα νιόπαντρα ζευγάρια του χωριού τα οποία, μετά την τέλεση του μυστηρίου του γάμου, κατευθύνονταν εκεί για να καθίσουν πάνω σ' αυτή με σκοπό να στεριώσει και να προκόψει ο γάμος τους. Επίσης, άλλα αξιοσημείωτα σημεία του χωριού είναι οι δύο νερόμυλοι της Κακοπετριάς, ονομαζόμενοι «ο Μύλος της Γωνιάς» και «ο Μύλος του Χατζησταυρινού», καθώς και τo δάσος του χωριού που χαρακτηρίζεται ως ένα από τα πιο όμορφα δάση της Κύπρου.

Στο χωριό βρίσκονται έξι εκκλησίες και εξωκλήσια με κυριότερο αυτό του Αγίου Νικολάου της Στέγης το οποίο ιδρύθηκε τον 11ο αιώνα. Η εκκλησία αυτή ανήκει στον τύπο του εγγεγραμμένου σταυροειδούς με τρούλο και ο διάκοσμος της την συνδέει με την Κωνσταντινούπολη και τον ελληνικό χώρο γενικότερα. Η εκκλησία διακοσμήθηκε με τοιχογραφίες, από τον 11ο αιώνα μεταξύ των οποίων ξεχωρίζει αυτή της Θεοτόκου όρθιας σε στάση δέησης ανάμεσα στους αρχαγγέλους Μιχαήλ και Γαβριήλ. Το εικονοστάσιο της εκκλησίας χρονολογείται στον 17ο αιώνα ενώ τέλη του ίδιου αιώνα παρήκμασε. Η ΟΥΝΕΣΚΟ έχει συμπεριλάβει την εκκλησία του Αγίου Νικολάου της Στέγης, λόγω της ιδιαίτερης αξίας της, στον κατάλογο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

Η εικόνα της Κακοπετριάς και οι ήχοι της φύσης που γαργαλάνε τα αυτιά του επισκέπτη δεν μπορούν παρά να προσελκύουν ολοένα περισσότερους Κύπριους και τουρίστες να βιώσουν την μαγεία του τοπίου αυτού. Το δροσερό της κλίμα το καλοκαίρι και το κατάλευκο στρώμα χιονιού που την καλύπτει τον χειμώνα, συνάμα με την λαϊκή της παράδοση, την καθιστούν πόλο έλξης επισκεπτών ολόχρονα. Επίσης, η σχετικά μικρή απόστασή της με τη Λευκωσία και τη Λεμεσό, είναι ακόμη ένας ισχυρός παράγοντας που συμβάλλει στον πλούσιο τουρισμό της. Άλλωστε δεν ήταν λίγες οικογένειες, που παραθέριζαν στο χωριό ενοικιάζοντας σπίτια από το 1918.

Σχετικοί Συνδέσμοι

Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στην Κακοπετριά.

Φωτογραφίες & Χάρτης Μουσείο Ελιόμυλος στην Κακοπετριά .

Φωτογραφίες & Χάρτης Μουσείο Ληνός στην Κακοπετριά.

Φωτογραφίες & Χάρτης Άγιος Νικόλαος Στέγης στην Κακοπετριά.