Fikardou

Στους πρόποδες του Τροόδους περί τα 32 χιλιόμετρα από την Λευκωσία και σε υψόμετρο 880 μέτρων, ξεπροβάλλει το γραφικό χωριό Φικάρδου. Χαρακτηριστικά του ειδυλλιακού τοπίου του χωριού είναι οι απότομες πλαγιές, οι βαθιές κοιλάδες από τις οποίες ρέουν ρυάκια και οι βουνοκορφές που υπάρχουν τριγύρω οι οποίες ξεπερνούν τα 1000 μέτρα σε ύψος. Το φυσικό τοπίο του χωριού περιλαμβάνει ελιές, αμυγδαλιές και αμπέλια, ωστόσο το μεγαλύτερο μέρος καταλαμβάνει η άγρια βλάστηση. Η πρόσβαση από τα γύρω χωριά είναι εφικτή με την διάβαση ενός ελικοειδούς δρόμου λόγω του ιδιόμορφου βουνοειδούς φυσικού τοπίου.

Πληθυσμιακά σύμφωνα με την απογραφή του 2001, στο Φικάρδου υπάρχουν μόνο 3 μόνιμοι κάτοικοι. Το φαινόμενο της αστυφιλίας συνέθλιψε σταδιακά τον πληθυσμό της κοινότητας ο οποίος πάλαι πότε αριθμούσε έως και 133 κατοίκους (1922).

Σύμφωνα με τον J. Geffery (1918), η ονομασία του χωριού πηγάζει από όνομα μεσαιωνικής επιφανούς οικογένειας που κατοικούσε στο νησί, με το επώνυμο Φικάρδο, της οποίας γνωστότερο μέλος ήταν ο ευγενής Θωμάς Φικάρδος. Ολόκληρο το χωριό αποτελεί δείγμα της εξαιρετικής κυπριακής αρχιτεκτονικής του 19ου αιώνα περιλαμβάνοντας επίσης κτίσματα του 18ου αι. όπως η εκκλησία των Αγίων Δώδεκα Αποστόλων. Πρόκειται για μικρό ξυλόστεγο ναό που κτίστηκε στα χρόνια της Φραγκοκρατίας κατά το β΄ μισό του 15ου αιώνα και ανακαινίστηκε τρεις αιώνες μετά. Σημαντικό θεωρείται το γεγονός ότι οι σημαντικές αλλαγές που επήλθαν στον τρόπο ζωής των αγροτικών περιοχών κατά τον 20ό αιώνα άφησαν ανεπηρέαστο το χωριό Φικάρδου.

Τα σπίτια της κοινότητας είναι διώροφα, κτισμένα από σιερόπετρες (σκληρές πέτρες της περιοχής) και πλιθάρι. Ο όροφος αποτελείται από την κατοικία, διάφορες αποθήκες και εργαστήρια ενώ το ισόγειο χρησιμοποιούνταν ως στάβλος. Τα ισόγεια αποτελούνταν από το «δώμαν» όπου πραγματοποιούνταν διάφορες εργασίες όπως άπλωμα σταφυλιών ενώ οι στέγες ήταν κεραμιδένιες. Αρκετά από τα σπίτια σήμερα είναι ερειπωμένα ενώ υπάρχουν κι άλλα επιπλωμένα που όμως παραμένουν κλειστά, επισκεπτόμενα από τους ιδιοκτήτες τους μόνο εποχιακά για την διεκπεραίωση συγκεκριμένων εργασιών όπως περισυλλογή και καθάρισμα καρπών (κουκιά, σύκα κτλ.).

Το Τμήμα Αρχαιοτήτων βλέποντας τον πληθυσμό του χωριού να μειώνεται δραματικά με γοργούς ρυθμούς, τα κτίσματα να εμφανίζουν σημάδια ερείπωσης και το περιβάλλον να καταστρέφεται, ανακήρυξε το 1978 το Φικάρδου ως «αρχαίο μνημείο» και «ελεγχόμενη περιοχή» πραγματοποιώντας αποκαταστάσεις και συντηρήσεις κτιρίων.

Πέρα από τους λιγοστούς μόνιμους κάτοικους και τους ιδιοκτήτες οικιών που επισκέπτονται περιστασιακά το χωριό, χιλιάδες είναι οι επισκέπτες που κατακλύζουν κάθε χρόνο αυτό το σπάνιας από κάθε άποψη ομορφιάς χωριό για να θαυμάσουν το άγριο κάλλος της φύσης και την περίτεχνη και παλαιά αρχιτεκτονική των κτιρίων που με την βοήθεια του Τμήματος Αρχαιοτήτων συνεχίζει να αποτυπώνεται στα οικοδομήματα του χωριού.

Σχετικοί Συνδέσμοι

Απόστολος Πέτρος και Παύλος στο Φικάρδου.  Φωτογραφίες & Χάρτης

Μουσεία στο χωριό Φικάρδου .  Φωτογραφίες & Χάρτης

Μνημείο Πεσόντων Φικαρκιωτών. Φωτογραφίες & Χάρτης